Operation Food Freedom: activatie van Food Soldiers (deel 2)

Vijf jaar geleden ontwikkelden Local2Local het concept Operation Food Freedom, met de overtuiging dat voedsel tussen oorlog en vrede staat. De beschikbaarheid, de gezondheid, de betaalbaarheid. Voedselveiligheid en -zekerheid dus. (Lees hier Deel 1)

Anno 2022 kan Operation Food Freedom (OFF) niet relevanter zijn. We ondervinden nu letterlijk hoe kwetsbaar het mondiale voedselsysteem is en hoe snel het domino-effect zich kan voltrekken. Voedsel raakt alle aspecten van onze samenleving.

Operation Food Freedom ontstond vanuit Local2Local’s visie en systemische aanpak, gebaseerd op samenwerking en ketens van vertrouwen. Samen kunnen wij elke uitdaging aan, samen kunnen wij onze gewenste, en nu noodzakelijke transitie naar een lokaal-regionaal voedselsysteem mogelijk maken. Door te doen, te ontdekken waar onze gedeelde waarden liggen en zo vertrouwen op te bouwen. Er is geen schaarste, er is overvloed. Een overvloed aan middelen, wensen en mensen. Mensen met passie, motivatie, kennis, tools en kunde.

We hoeven het wiel niet opnieuw uit te vinden; er zijn al heel veel Food Soldiers. Zoals de ruim 700 studenten die de afgelopen jaren bij Local2Local stage gelopen hebben, projecten en onderzoek deden, opdrachten uitvoerden, of zelfs een carrière vonden. Het is niet voor niets dat zij zelf aan de basis stonden van Working @ the Farm, Grounded en Local2Local Talents.

Wij geloven oprecht dat de transitie naar een duurzaam en regionaal gebonden voedselsysteem niet haalbaar is zonder een actieve leidersrol van de volgende generatie.


Vandaag kijken we terug op hoe Local2Local de afgelopen 8 jaar heeft samengewerkt met kennis- en onderwijsinstellingen en studentencommunities, een stepping stone voor sociaal-culturele verandering. Dit is het langste artikel dat wij in ons bestaan geschreven hebben, maar we hopen dat het de moeite waard is en de energie op de lezer overslaat!

Klik op de items om automatisch naar het onderwerp te scrollen; Samenwerking, Voedselprojecten, Events & Festivals, Reddings-, Promotie- en Verkoopacties, Working@The Farm & Local2Local Talents en tenslotte Grounded.

SAMENWERKING

Vanaf 2014 zetten wij in het Utrecht Science Park pilots en activiteiten op en betrokken daar Universiteit Utrecht, het UMC, studentenverenigingen, Green Office Utrecht en Stichting Groentetas bij. Wat deze activiteiten kenmerkten was de kruisbestuiving. Niks stond puur op zichzelf, maar werd vaak beïnvloed of verder geholpen door de inspiratie, kennis en contacten die opgedaan en gedeeld werden. Waar wij aan werkten was een zelf-activerend, student-gedreven voedselnetwerk. In de eerste twee jaar hebben we heel hard gewerkt om het spreekwoordelijke zaadje te planten, het had alleen genoeg water en zon nodig. Parallel gingen wij ook praktische relaties aan met de HKU, de HU, de HAS, Avans en Aeres Hogescholen.

    VOEDSELPROJECTEN

    • HKU & Food-y-Market 2013
      De vuurdoop van wat later Local2Local zou worden was onze unieke pilot Food-y-Market; een dagelijkse boeren kerstmarkt in Hoog Catharijne (in de hele maand december) waar je op een prettige manier kennis kon maken met lokale en regionale boeren, producenten en andere aanbieders van duurzame producten. Het voedselaanbod was enorm gevarieerd, bijzonder en lekker. Van groente en fruit tot vlees en vis, van biologisch bier tot ambachtelijk brood, van kaas en honing tot wijn en cider. Je kon ook een vers bereide maaltijd nuttigen in het speciale pop-up restaurant en winkel en aan een van de speciale workshops (gericht op gezond en duurzaam eten) deelnemen. De locatie van Food-y-Market was ook bijzonder: het Radboudkwartier.

      Het plein was in een bijzondere stijl ingericht, jonge, opkomende artiesten zorgden voor wisselend live muziek en studenten van de HKU lieten hun graffitikunsten los op de muren van het popup-restaurant.
    • De Uithof goes Local2Local (2014-heden)
      Dat was het eerste dat wij mogelijk wilden maken; vers, betaalbaar voedsel van dichtbij voor de studenten, studentenhuizen, bewoners en medewerkers op de Uithof. Hiervoor voerden wij inventarisaties uit in de communities van Utrechtse Biologen Vereniging, studentenverenigingen STORM, Anteros, Helix en BOCS, en wij gingen samenwerken met Stichting Groentetas (Green Office Utrecht) om hen te helpen met belevering van fruit en groente. De inventarisatie had ook tot doel om samen ophaalpunten (pickup points) voor de bestellingen te realiseren. Dit lukte op drie plekken in het hart van het Utrecht Science Park. Dit was de aanloop naar een hechte relatie met USP voor de levering (via de catering) van lokale producten en de integratie van onderwijs en de studentencommunities in het proces.
    • Universiteit Utrecht-studenten (2016-heden)
    • Onze samenwerking met de UU trekt studenten aan uit met name de studies Aardwetenschappen en Global Sustainability Science, jonge mensen die theorie graag in de praktijk brengen of toetsen. Poten in de modder en pro-actief. Twee projecten die wij met trots uitlichten: Get Wasted, de biologische perenwodka, gemaakt van reststromen i.s.m. fruitteler William Pouw en de groentetuin i.s.m. boerderij Dijkzigt in Rijswijk, waarvan de oogst (van volle biologische grond) diende voor de vulling van de Groentetas voor studenten.

    Food-y-Bag: voedseltas voor studenten (2016-2018)
    Vier studenten van de opleiding Food Innovation aan de HAS Den Bosch hielpen Local2Local met de verbetering van het Food-y-Bag aanbod voor studenten. De groep studenten keken opnieuw naar de Local2Local-webshop en de Food-y-Bags. Hun bijdrage heeft L2L enorm geholpen met het duurzamer maken van het aanbod. “We empower a new generation!”

    HKU (2016-heden)
    Local2Local werkt inmiddels al weer ruim 6 jaar structureel samen met de HKU. De uitwisseling van ideeën, het samen optrekken in projecten en opdrachten dragen bij aan een hoger bewustzijn over de rol van voedsel en de relatie tot culturele vorming. De studenten liepen stages, voerden opdrachten uit, ontwikkelden nieuwe concepten en opvolgende groepen konden meer en meer profiteren van de ervaringen en resultaten van hun voorgangers.

    Highlights: Connecting Tomorrow Deel 1, Deel 2 en Deel 3, het design van de L2L Foodtruck, de animatievideo voor de promotie van L2L Bedrijfsfruit en Buzzed Honingbier dat de studenten lanceerden tijdens Food-y-Fort 2016!

    HAS: format voor Food-y-Fort 2017
    HAS Den Bosch-student Maartje Kant kreeg de opdracht om alle organisatorische aspecten van het Food-y-Fort voedselfestival in kaart te brengen, vast te leggen en in te richten voor de editie in 2017. Dit resulteerde in plattegronden, moodboards, het draaiboek voor participerende partijen en de centrale organisatie, begrotingen, een parkeerplan, een beveiligingsplan en vergunningen. Helaas kon deze FyF-editie niet doorgaan, maar L2L heeft hier met andere evenementen veel baat bij gehad!

    HKU @ Food-y-Fort 2016: The Green Medicine
    ‘The GREEN medicine’ was een initiatief van HKU-studenten Yalissa Rossen, Ingmar Schroder en Eline Verhoeven, mede mogelijk gemaakt door Local2Local met een startpodium op Local2Local’s culturele voedselfestival Food-y-Fort 2016 op Fort bij Rijnauwen. The Green Medicine houdt zich bezig met alternatieve geneesmiddelen in de vorm van voedsel. Zij geloven dat de juiste voeding hulp kan bieden tegen verschillende klachten en kwalen.

    Het doel van TGM was om mensen bewuster te maken over de medicinale werking van voedsel, in theatervorm.

    Hogeschool Utrecht, Minor De Leefbare Stad: Tour du Boer (2021-2022)
    In november 2021 kwam een enthousiaste groep HU-studenten van de minor De Leefbare Stad bij elkaar op het kantoor van Local2Local op Fort bij ’t Hemeltje. Bastiaan, Julia, Marc, Marjolein en Nina gingen aan de slag met de opdracht van L2L voor de ontwikkeling van een duurzaam bedrijfsuitje in de regio Utrecht (lees verder).

    EVENTS & FESTIVALS

    Local2Local organiseerde het culturele voedselfestival Food-y-Fort (2015 & 2016) in co-creatie met sponsors/partners Staatsbosbeheer, Stichting Liniebreed Ondernemen, Amped, Provincie Utrecht, Gemeente Utrecht, de L2L-boeren, Proefland rollende keukens, Utrecht Natuurlijk, Reinaerde, de studenten van de HKU en UU en lokale muzikanten.

    Onze partnership met Utrecht Natuurlijk voor de levering en uitgifte (via pickup points) van lokaal voedsel op de Steedes betekende ook dat wij betrokken waren bij de Utrecht Natuurlijk Oogstfeesten, waarbij de aan L2L verbonden studenten (medewerkers) een mooie educatieve rol konden spelen.

    Boerenmarkten konden niet ontbreken, zeker niet de drukbezochte boerenmarkt en kerstmarkt van L2L-member Vroeg in Bunnik.

    De Utrechtse Biologen Vereniging trok in 2017 samen met Local2Local op voor het Lekker Lokaal Food Festival. HKU-studenten werkten ook mee, met een mooie videoregistratie.


    Het SusTasty Food Festival 2018 vond plaats bij de Universiteitsbibliotheek in Utrecht. Gedurende een week was de binnenplaats het podium voor eten, leren over en ervaren van duurzame voeding en aanverwante onderwerpen, georganiseerd door Green Office Utrecht. Local2Local droeg als partner van Green Office bij aan het programma met de L2L Foodtruck. Dit festival is een voorbeeld van de sterke samenwerking tussen Local2Lcoal Talents, Local2Local, de Universiteit Utrecht en de studentengemeenschap.

    Grounded Festival is een heel bijzonder cultureel duurzaamheidsfeest, ontsproten uit de (internationale) studentencommunity Grounded in Utrecht, deels in symbiose met de Local2Local-studentengemeenschap.

    “Grounded connects people to celebrate a tangible sustainable culture. We are a diversely skilled community, driven by the common goal of regenerating our social and ecological system. Grounded is a community that stimulates connection, competence and autonomy by giving people the opportunity to create value-based initiatives. At Grounded, we engage people with culture and empower them to co-create projects surrounding food, education and art. Together we can have fun, without causing harm.”

    De eerste editie van Grounded Festival werd gevierd in de zomer van 2019, op Fort bij ’t Hemeltje, beschikbaar gesteld door Stichting Compass en Local2Local die daar kantoor houden. Het festival is geheel opgebouwd van gerecyclede materialen en geprogrammeerd door de studenten. Lokaal eten (gesourced bij de L2L-boeren en producenten), culinaire hoogstandjes, workshops, muziek, kunstinstallaties, het festival was een deinende golf van creativiteit. In 2020 moest de Grounded-community het festival helaas op het allerlaatste moment (6 uur voor aanvang) door regelwijzigingen afblazen, maar hij staat weer op de kalender: 25 juni!

    REDDINGS-, PROMOTIE & VERKOOPACTIES

    Local2Local verbond vanuit de behoefte van de boeren veel studenten uit onze communicaties aan acties, met name met het verwaarden van reststromen en extra hulp bij lokale afzet of promotie. Een voorbeeld is het succes van Utregs Supersap (we werken toe naar de 5e editie) via onze omgekeerde marktplaats Let’s Get Local. Begin 2020 ging dat in een versnelling met de start van de coronacrisis. Local2Local Talents lanceerde in maart 2020 en de studenten/medewerkers stonden voor de uitdaging om de studentengemeenschap te activeren en bij te dragen aan de (mede door L2L geïnitieerde) campagne #supportyourlocals. De Lokale Helden stapten resoluut naar voren.

    Meer highlights: Veggie Rescue Actie door Grounded met de verkoop van 1700 kg wortels en bieten die William Pouw in die periode niet kon vermarkten, de L2L-boeren die Meet the Farmer-lezingen gaven over hun ambacht, teelt en werkwijzen in De Winterkas op de Uithof i.s.m. Soon en de UU, de kersenverkoop door Reinaerde-zorgcliënten i.s.m. De Kersenhut en de vitaliteit-promotie van de gezondheidseffecten van kersen op verschillende plekken in de stad door de HU-studenten.

    WORKING @ THE FARM & LOCAL2LOCAL TALENTS (2018-heden)

    In 2018 stelden twee kundige en geïnspireerde UU-studenten, Cristina en Danika, voor dat onze samenwerking met de boeren meer structuur en leiderschap van studenten nodig had om de voedseltransitiebeweging lokaal en regionaal echt te versterken. Het rechtstreeks verbinden van studenten en jonge professionals aan de landbouw en het regionale voedselsysteem maakt letterlijk en figuurlijk het verschil.

    Crista en Danika hielden enquêtes onder studenten en boeren om erachter te komen of er voldoende steun was voor dit idee. Zij organiseerden een meet & match-evenement om elkaar te leren kennen, en ideeën, wensen en behoeften uit te wisselen.

    Het was een groot succes. Het Working @ the farm-project was geboren. Bekijk de tijdens de lancering van Operation Food Freedom opgenomen video’s waarin Cristina en Wietse hun motivaties en visie voor activatie van studentencommunities toelichten.

    Working @ The Farm bleek een schot in de roos. Studenten konden kennis opdoen op de boerderij, omgekeerd ook het geleerde in praktijk brengen, (onderzoeks)opdrachten uitvoeren, betaald (seizoens)werk of vrijwilligerswerk doen.

    Highlights: de Harvest Heroes tijdens de #supportyourlocals-campagne, de samenwerking met Seizoensarbeiders, begeleiding van Reinaerde-bewoners met activiteiten op de boerderij, de onderzoeken die uitgevoerd werden voor belangrijke projecten, marketingondersteuning van verschillende boeren in de Krommerijnstreek en de energie die oversloeg op Texel, samen met de boeren van Dapper.Texel en de Krim, leidend naar de Regeneratiewerkplaats Texel en het Wads Smaakhuus. Tip: lees het verslag van het Innovatie Boetcamp dat Regeneratiewerkplaats in 2021 organiseerde. Deze zomer zal de tweede editie plaatsvinden!

    De Working @ the Farm-projecten die wij in samenwerking met de verbonden studentencommunities (HAS, UU, HKU, HU en Aeres) en strategische partners opzetten, waren de ‘proof of concept’ voor de lancering van Local2Local Talents, het platform om jong talent bij te laten dragen aan de voedseltransitie.

    GROUNDED

    Grounded verbindt mensen om een tastbare duurzame cultuur te vieren en is een divers geschoolde gemeenschap, gedreven door het gemeenschappelijke doel om ons sociaal en ecologisch systeem te regenereren. Grounded stimuleert verbinding, competenties en autonomie door mensen de kans te geven op waarde gebaseerde initiatieven te creëren. Grounded betrekt mensen bij cultuur en stelt hen in staat om voedsel-, educatie- en kunstprojecten te co-creëren. Samen kunnen we plezier hebben, zonder schade aan te richten.

    Grounded is deels ontstaan uit de studentencommunity en jonge mensen die met L2L in aanraking zijn gekomen. In 2020 kon Grounded het Fort Lunet I betrekken en ontwikkelen. Het is fantastisch hoe deze beweging in relatief korte tijd en met zoveel overtuiging hun missie vormgegeven hebben.

    Geboekte resultaten 2020-2019

    Praktisch

    • Groei community van 30 naar 170 leden;
    • Tuin en keuken gerealiseerd en het fort werkbaarder gemaakt;
    • Landingsplek geboden voor jonge Utregters en internationals om aan de slag te gaan met duurzaamheid;
    • > 6000 bezoekers op Fort Lunet I ontvangen en historische rondleidingen gegeven;
    • 2 externe moestuinen aangelegd.

    Tactisch

    • Verbinding met partners in de omgeving bestendigd, zoals Ludens, basisscholen, BUI, UU, HKU, boeren en producenten, Kanoverhuur Rhijnstroom, Creative Coding, ACU, Circle That, De-Grow Lab, Heuvelrug Alliantie, Utrecht Natuurlijk;
    • Met omgevingspartners gesproken over een gecombineerd duurzaam-cultureel programma op de forten.

    Strategisch

    • Strategisch businessplan verder uitgewerkt i.s.m. partners;
    • Grounded gekoppeld aan de uitrolstrategie van een robuust, regionaal en regeneratief voedselsysteem. Wij dragen bij aan het schrijven van de Utrechtse Voedselagenda;
    • Advies gegeven op het gebied van sociaal-culturele verandering in relatie tot het werelderfgoed van Amsterdam;
    • Mogelijkheid voor samenwerking met Nieuwe Hollandse Waterlinie en de Stelling van Amsterdam, rondom een duurzaam voedselsysteem.

    In deel 3 zoomen wij in op hoe Local2Local de afgelopen 8 jaar stapsgewijs haar rol in de regionale voedselmarkt uitbouwde.